Energietransitie als opstap naar ruimtelijke kwaliteit

De energietransitie staat hoog op de agenda: in 2050 moeten we zijn overgestapt op duurzame energie, zonder CO2-uitstoot. Dat betekent dat we daar nu echt aan moeten beginnen. Bedrijventerreinen verbruiken veel energie en zijn daarom belangrijke spelers in deze transitie. Dat vraagt veel inspanning en daarmee dus ook middelen. Initiatieven als BE+ pakken daarbij een voortrekkersrol. Wat nog ontbreekt is een visie op hoe een energiepositief bedrijventerrein er over 10 jaar uit kan zien. Wat enorm helpt zijn stimuleringsregelingen vanuit de overheid. Een mooi voorbeeld daarvan is de regeling Ondersteuning Toekomstbestendige Werklocaties van de provincie Noord-Holland.

In april 2019 hebben vier multidisciplinaire ontwerpteams hun tanden in de opgave gezet tijdens een intensieve workshopweek op bedrijventerrein Hoorn80, een gemengd bedrijventerrein in de regio West-Friesland, gerealiseerd vanaf de jaren zeventig van de vorige eeuw en gelegen achter de Westfriese Omringdijk. De naam Hoorn80 verwijst overigens naar het streven van de gemeente Hoorn destijds om te groeien tot een inwonertal van 80.000. Op uitnodiging van de Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus (BNA) werkten jonge architecten, landschapsarchitecten, stedenbouwkundigen en waterexperts een week lang aan een vertaalslag van deze opgave naar concrete plannen. Zij werden gevoed met lezingen van experts en kregen feedback van de ondernemers op het terrein. De energietransitie is namelijk een enorme opgave voor alle betrokkenen, die vraagt om het stapelen van oplossingen en een goede samenwerking. De teams onderzochten hoe we de nodige energiemaatregelen kunnen koppelen aan een aangenamer verblijfsklimaat en het beter functioneren van het terrein. De ontwerpvisies die de vier teams ontwikkelden, zijn hieronder kort weergegeven.

Deze toekomstschetsen beschrijven welke nieuwe vormen van energie gebruikt zouden kunnen worden, hoe dat eruitziet en welke verbeteringen dit oplevert voor de publieke ruimte en de verbindingen met de omgeving. Hoorn80 is gebruikt als voorbeeld omdat de Energie Coöperatie West-Friesland hier nu al vele meters maakt met de energietransitie. Maar de duurzame plannen die voor dit terrein zijn gemaakt, zijn ook bedoeld om andere bedrijventerreinen te inspireren. Alle ontwerpvoorstellen zijn anders, maar er is ook een grote gemene deler: dat is de collectieve aanpak. Samenwerken aan een duurzamere toekomst in plaatselijke of regionale energiecoöperaties komt in alle plannen voor en wordt ook door de experts die bij deze studie waren betrokken, genoemd als een sleutel tot succes. 

19th February 2020